Σήμερα (30/11),
η Πάτρα τιμά τον Πολιούχο της, Άγιο Ανδρέα. Φυσικά, από χθες το πρωί οι πιστοί μετέβησαν στον Ιερό Ναό του Πρωτοκλήτου, ώστε να προσκυνήσουν την Κάρα και τον Σταυρό του Αποστόλου Ανδρέα.
Πάτρα | Νέος Ι.Ν. Αγίου Ανδρέα - Μέγας Πανηγυρικός Εσπερινός
Στις 18:00, άρχισε η τελετή του πανηγυρικού πολυαρχιερατικού εσπερινού μετ’ αρτοκλασίας στο νέο Ιερό Ναό του Πολιούχου, προεξάρχοντος του Σεβασμιώτατου Μητροπολίτη Χαλκίδος, Ιστιαίας και Βορείων Σποράδων, Χρυσόστομο, σύμφωνα με το pelop.gr.
Οι εορτασμοί κορυφώνονται σήμερα, αφού στην πανηγυρική Θεία Λειτουργία θα μιλήσει ο –εκ των Αρχιερέων– Μητροπολίτης Ναυπάκτου – Αγίου Βλασίου, Ιερόθεος, ενώ, στις 11:00 θα ψαλεί Δοξολογία, για να ακολουθήσει η Λιτανεία της Τιμίας Κάρας και της εικόνας του Αγίου.
Η πορεία θα έχει εφέτος μία μικρή τροποποίηση, αφού η πομπή, φθάνοντας στο ύψος της Τριών Ναυάρχων, λόγω έργων του Δήμου Πατρέων, δεν θα στρίψει εκεί, αλλά θα συνεχίσει την οδό Μαιζώνος έως την Κοραή για να βγει στην Αγίου Ανδρέου και να επιστρέψει στον ναό.
Ο Μητροπολίτης Πατρών Χρυσόστομος έχει απευθύνει κάλεσμα προς όλους τους πιστούς να δώσουν «παρών» στον εορτασμό, φροντίζοντας να λαμπρύνει την εορτή με την παρουσία δώδεκα Μητροπολιτών, από το Οικουμενικό Πατριαρχείο και όλη την Ελλάδα.
Σήμερα, έχουν κληθεί να δώσουν το «παρών» οι: Μητροπολίτης Καλαβρύτων & Αιγιαλείας Ιερώνυμος, ο πρώην Γέροντας Αμβρόσιος, ο Μητροπολίτης Ηλείας & Ωλένης Αθανάσιος, ο ιεράρχης Ναυπάκτου & Αγίου Βλασίου Ιερόθεος, ο Αιτωλίας και Ακαρνανίας Δαμασκηνός, ο Κορίνθου – Σικυώνος – Ζεμενού – Ταρσού – Πολυφέγγους Διονύσιος, ο Μαντινείας & Κυνουρίας Αλέξανδρος, ο Μεσσηνίας Χρυσόστομος, ο Σερρών & Νιγρίτης Θεολόγος, ο Ιερισσού – Αγίου Όρους – Αρδαμερίου Νικόδημος και ο Μάνης Χρυσόστομος.
Το Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως θα εκπροσωπήσει ο Μητροπολίτης Φιλαδελφείας Μελίτων.
Την κυβέρνηση της χώρας θα εκπροσωπήσει η Υφυπουργός Μεταφορών, Χριστίνα Αλεξοπούλου. Ακόμη, θα παραβρεθεί ο επικεφαλής του κόμματος «Νίκη», Δημήτρης Νατσίος και το ΠΑΣΟΚ θα εκπροσωπήσει ο τομεάρχης Εξωτερικών, Δημήτρης Μάντζος.
Η δημοτική αρχή της Πάτρας, με επικεφαλής τον Δήμαρχο, Κώστα Πελετίδη, συμμετέχει σε όλες τις θρησκευτικές εκδηλώσεις.
Απόστολος Ανδρέας: Ποιος ήταν ο οικουμενικός διδάσκαλος
Ο Ανδρέας (ή Ανδρεύς ή Ανδρείας) ήταν αδελφός του Σίμωνα Πέτρου και ένας από τους δώδεκα Αποστόλους του Χριστού. Σύμφωνα με την Καινή Διαθήκη, ήταν ο πρώτος που κλήθηκε από τον Χριστό να γίνει Απόστολος, γι’ αυτό και στην ορθόδοξη παράδοση συχνά αποκαλείται «Πρωτόκλητος».
Ο Ανδρέας ήταν αρχικά μαθητής του Ιωάννου Προδρόμου και ακολούθησε πρώτος τον Χριστό όταν ο Πρόδρομος τους φανέρωσε ότι ο Ιησούς είναι ο «αμνός του Θεού» (Ιωάν. 1,36). Ακολούθως, γνώρισε στον Ιησού και τον αδελφό του τον Πέτρο και έγινε και αυτός μαθητής του Ιησού.
Σύμφωνα με την εκκλησιαστική παράδοση, μία μέρα ευρισκόμενοι στις όχθες του ποταμού Ιορδάνη ο Πρόδρομος τους έδειξε τον Ιησού και τους είπε «ιδέ ο αμνός του Θεού ο αίρων την αμαρτίαν του κόσμου», οι δύο απλοϊκοί εκείνοι ψαράδες συγκινήθηκαν τόσο πολύ, που χωρίς κανένα δισταγμό κι επιφύλαξη ακολούθησαν τον Ιησού και τη διδασκαλία του.
Ο Απόστολος Ανδρέας κήρυξε το ιεραποστολικό του έργου σε περιοχές που ανθούσε το Ελληνικό στοιχείο. Πέρασε από την Παλαιστίνη στην Κύπρο και αποβιβάσθηκε σε μια περιοχή της Κύπρου, εκεί κοντά που σήμερα υπάρχει το μοναστήρι του στα κατεχόμενα, το οποίο ανέλαβε να αναστηλώσει το Πανεπιστήμιο Πατρών.
Μετά την Κύπρο μετέβη στη Νίκαια της Βιθυνίας, στην Νικομήδεια και την Χαλκηδόνα της Προποντίδας. Ακολούθως, έφθασε στα παράλια του Ευξείνου στις πόλεις του Ποντιακού Ελληνισμού. Σταθμοί του ήσαν η Σινώπη (όπου υπέστη φοβερό διωγμό και σώθηκε με θαυμαστό τρόπο), η Σαμψούντα, Τραπεζούντα και ακολούθως πέρασε στην αντίπερα όχθη, στα μέρη της Σκυθίας, την σημερινή νότια Ρωσία.
Σύμφωνα με την εκκλησιαστική παράδοση, ο Απόστολος Ανδρέας έφθασε στο Κίεβο της Ουκρανίας για να μεταφέρει το μήνυμα του Ευαγγελίου. Για τον λόγο αυτό όλοι αυτοί οι λαοί, τιμούν και ευλαβούνται τον Απόστολο Ανδρέα, ως τον οικουμενικό διδάσκαλο.
Ιδρυτής της Εκκλησίας της Κωνσταντινούπολης
Ο Απόστολος Ανδρέας έφθασε Βυζάντιο, όπου ίδρυσε την τοπική Εκκλησία και μάλιστα χειροτόνησε πρώτο επίσκοπό της, τον Στάχυ. Ως ιδρυτής της Εκκλησίας της Κωνσταντινουπόλεως, τιμάται ως θρονική εορτή η ημέρα της μνήμης του Αποστόλου Ανδρέου. Κατόπιν μετέβη στην Θράκη, την Μακεδονία, την Ήπειρο, την Θεσσαλία και κατέληξε σε μεγάλη ηλικία στη γη της Αχαΐας, την πόλη των Πατρών.
Την άφιξη του Αγίου Ανδρέου στην Πάτρα, βεβαιώνουν πολλές και αυθεντικές μαρτυρίες, όπως του Ιππολύτου Ρώμης, του Ιερωνύμου, του Θεοδωρήτου επισκόπου Κύρου, του Νικηφόρου Ξανθόπουλου κ.λ.π. εκκλησιαστικές και εξωεκκλησιαστικές μαρτυρίες από τον 4ο μ.Χ. αιώνα.
Τα θαύματα
Με ορμητήριο την Πάτρα, ο Ανδρέας κήρυττε σε ολόκληρη την Αχαΐα την εποχή που ανθύπατος ήταν Αιγεάτης. Η διδασκαλία του καρποφόρησε και με τις προσευχές του θεράπευσε θαυματουργικά πολλούς ασθενείς και πολλοί βαπτίστηκαν χριστιανοί.
Ακόμα και η Μαξιμίλλα, σύζυγος του ανθύπατου Αιγεάτου, αφού τη θεράπευσε ο Απόστολος από βαριά αρρώστια που είχε, πίστεψε στον Χριστό.
Αυτό το γεγονός εκνεύρισε τον ανθύπατο και με την παρότρυνση ειδωλολατρών ιερέων συνέλαβε τον Ανδρέα και τον οδήγησε στο μαρτύριο με σταυρικό θάνατο, πιθανώς την εποχή του διωγμού του Νέρωνα. Το μαρτύριό του υπολογίζεται πως συνέβη περί το 60 μ.Χ., αν και η παράδοση που αναφέρει ότι σταυρώθηκε στην Πάτρα θεωρείται από ορισμένους Δυτικούς «μεταγενέστερη και αναξιόπιστη».
Πρώιμα κείμενα, όπως οι «Πράξεις του Ανδρέα», περιγράφουν ότι ο Ανδρέας δέθηκε, δεν καρφώθηκε, σε έναν σταυρό παρόμοιο με του Ιησού.
Ωστόσο στη Δύση αναπτύχθηκε μια παράδοση ότι ο Ανδρέας σταυρώθηκε σε έναν χιαστό σταυρό, της μορφής που ονομάζεται crux decussata, καθώς θεωρούσε τον εαυτό του ανάξιο να σταυρωθεί στον ίδιο τύπο σταυρού με τον Ιησού.
Στη θέση του παλαιού ναού προϋπήρχε πηγή της Δήμητρας, στην οποία λειτουργούσε και μαντείο μόνο για αρρώστους, όπως αναφέρει ο Παυσανίας. Η περιοχή της μαντικής πηγής ήταν ο τόπος όπου δίδασκε ο Απόστολος Ανδρέας. Σύμφωνα με την παράδοση, δίπλα σε αυτή την πηγή σταυρώθηκε.
Το σώμα του Αγίου Ανδρέου μετά το θάνατό του το ενταφίασαν με τιμές ο Στρατοκλής, η Μαξιμίλλα και άλλοι μαθητές του κοντά στον τόπο όπου σταυρώθηκε. Εκεί, σήμερα ευρίσκεται ο παλαιός Ιερός Ναός, δίπλα από το ιερό της Δήμητρας και την πηγή όπου οι πιστοί προσέρχονται για να λάβουν ευλογία.
Πανελλήνιο και πανορθόδοξο προσκύνημα
Οι δύο ναοί του πολιούχου της Πάτρας, Αγίου Ανδρέα, αποτελούν πανελλήνιο και πανορθόδοξο προσκύνημα και αποτελεί πόλο έλξης για χιλιάδες επισκέπτες.
Ο νέος Ιερός Ναός του Αγίου Ανδρέου είναι ο μεγαλύτερος σε χωρητικότητα ναός της Ελλάδας και από τους μεγαλύτερους των Βαλκανίων. Είναι ιδιαίτερης αρχιτεκτονικής και ο κεντρικός τρούλος έχει ύψος 43 μέτρων, με χρυσό σταυρό ύψους 5 μέτρων, περιβάλλεται δε από 12 μικρότερους τρούλους -όσοι και οι απόστολοι του Χριστού.
Είναι μεγαλοπρεπής και εντυπωσιακός τόσον εξωτερικά όσο και εσωτερικά, ενώ χωράει περισσότερα από 8.000 άτομα. Ο νέος ναός εγκαινιάστηκε τον Σεπτέμβριο του 1974 από τον τότε Αρχιεπίσκοπο Αθηνών Σεραφείμ, δέκα χρόνια μετά την Επανακομιδή της Τιμίας Κάρας, η οποία δεσπόζει στην μία πλευρά του ναού.
Στην άλλη κατέχει περίοπτη θέση τμήμα του Σταυρού του Μαρτυρίου του Αποστόλου, το οποίο μεταφέρθηκε από τον Ναό Αγίου Βίκτωρος Μασσαλίας της Γαλλίας όπου ευρίσκετο πριν από το 1250 μ.Χ. στην Πάτρα ύστερα από ενέργειες του αειμνήστου Μητροπολίτου Πατρών κυρού Νικοδήμου το 1979.
Ο παλαιός Ιερός Ναός ανοικοδομήθηκε μετά την απελευθέρωση (1836 – 1845) στον τόπο του μαρτυρίου του Αγίου Ανδρέου και είναι πλούσιος σε εσωτερικό διάκοσμο και θαυμάσια εικονογραφημένος. Κτίστηκε στη θέση όπου μαρτύρησε ο Απόστολος Ανδρέας.
Στο σημείο αυτό, υπήρχε από τα πρώτα χριστιανικά χρόνια υπήρχε προς τιμή του Αγίου. Ο Ναός εσωτερικά είναι περίφημη τρίκλιτη βασιλική, έργο του αρχιτέκτονα Λυσάνδρου Καυτάτζογλου. Είναι αγιογραφημένος με περίτεχνες και σπάνιες αγιογραφίες της Επτανησιακής Σχολής, οι περισσότερες είναι έργο του μεγάλου Κωνσταντινουπολίτη αγιογράφου και συγγραφέα, Δ. Βυζάντιου. Το τέμπλο είναι έργο του 1885.
Φυλάσσεται και τεμάχιο του δακτύλου του
Μέχρι το 1964 οπότε και επεστράφη η Αγία Κάρα, το μοναδικό τμήμα του αγίου λειψάνου του Αποστόλου Ανδρέα ήταν ένα μικρό τεμάχιο δακτύλου του Αγίου. Δωρήθηκε το 1847 στον ναό από τον Ρώσο αυλικό Ανδρέας Μουράβιεφ, ο οποίος το είχε αποκτήσει κατά την επίσκεψή του στη σκήτη του Αγίου Ανδρέου του Αγίου Όρους. Το ιερό αυτό κειμήλιο βρίσκεται από τότε στον παλαιό ναό μέσα σε περίτεχνη λειψανοθήκη, που φυλάσσεται εντός μαρμάρινης λάρνακος, στην οποία έχει τοποθετηθεί προς ευλαβή προσκύνημα των πιστών και επαργυρωμένη εικόνα του Αγίου σε ύπτια θέση.
